Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг ўнинчи бобида инсон ҳуқуқлари ва эркинликларининг кафолатлари мустаҳкамланган. Ушбу бобнинг 55-моддасида ҳар кимга ўз ҳуқуқ ва эркинликларини суд орқали ҳимоя қилиш, давлат органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф қарорлари, ҳаракатлари ва ҳаракатсизлиги устидан судга шикоят қилиш ҳуқуқи кафолатланади. Ҳар кимга бузилган ҳуқуқ ва эркинликларини тиклаш учун унинг иши қонунда белгиланган муддатларда ваколатли, мустақил ҳамда холис суд томонидан кўриб чиқилиши ҳуқуқи кафолатланади деб кўрсатилган.

       Юртимизда хотин-қизлар ва болаларнинг маънавий ва интеллектуал салоҳиятини юксалтириш, саломатлигини мустаҳкамлаш, оила, оналик ва болаликни муҳофазаа қилишнинг ҳуқуқий кафолатлари яратилган бўлиб, у замон талаби асосида такомиллаштириб борилмоқда.

Инсон туғилганидан бошлаб бутун хаётининг давомида у ҳақидаги маълумотлар зарур жойларда қайд этиб борилади. Шифохона, ФҲДЁ бўлимлари, МФЙ, боғча, мактаб, коллеж, олий таълим муассасаси, банклар ва бошқа ташкилотлар шулар жумласидандир. Айниқса ҳозирги ахборот теҳнологиялари асрида кундалик фойдаланадиган ижтимоий тармоқларда хам шахсга доир фото, видео, аудио, ёзма ёки электрон шаклидаги маълумотларни кўплаб учратиш мумкин.

Жиноят ҳуқуқи нормаларида қасддан баданга оғир ва ўртача оғир шикаст етказиш каби жиноятларни суд тергови давомида судлар томонидан содир этилган жиноятнинг ўрни, роли, шунингдек, жиноят содир этган шахснинг ички ва ташқи кечинмалари ҳисобга олиниши лозим.

    Хусусан, жиноят, фуқаролик ва иқтисодий судлар томонидан ҳукм ҳамда қарорларни қабул қилишда янги конституция қоидалари тўғридан-тўғри қўлланилмоқда. Бу борада 2023 йил 23 июнда Ўзбекистон Республикаси Олий суди Пленумининг "Одил судловни амалга оширишда Ўзбекистон Республикаси Конституцияси нормаларини тўғридан-тўғри қўллашнинг айрим масалалари тўғрисида"ги қарори ҳам қабул қилинди.